Inhoud

• Wat is dwangstoornis?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Dwangstoornis

Wat is dwangstoornis?

Bij een dwangstoornis denk je steeds dezelfde dingen, terwijl je dat niet wilt. Dit zijn dwang-gedachten. Die kunnen je heel angstig maken of een gevoel geven dat er iets niet goed is. 

Het kan zijn dat je ook dingen moet doen. Volgens vaste regels. Dit zijn dwang-handelingen. Hierdoor voel je tijdelijk minder angst. 

Je bent meer dan een uur per dag bezig met je dwang-gedachten of dwang-handelingen. Je dagelijkse dingen lukken niet meer goed. Zoals slapen, eten, werken, je studie of het huishouden doen.

Een dwangstoornis komt meestal door deze dingen samen:

• erfelijke aanleg
  Hoe snel je angstig bent, is erfelijk. Daardoor kunnen mensen in de ene familie angstiger zijn dan in de andere familie.
• je karakter
  Ben je bijvoorbeeld heel verlegen? Of heel gevoelig voor stress? Dan krijg je sneller last van angst.
• een storing in bepaalde delen van je hersenen
  Deze delen regelen geluk, stress en angst in je lichaam. Dat gebeurt met hormonen, zoals serotonine, adrenaline en dopamine.
• hoe je bent opgevoed en wat je hebt meegemaakt
  Een dwangstoornis kan soms beginnen na een heftige gebeurtenis. Bijvoorbeeld na de dood van een vriend of familielid. Of bij grote veranderingen in je leven, zoals een scheiding. 

Sommige mensen hebben een grotere kans op een dwangstoornis. Bijvoorbeeld mensen met een depressie of verslaving.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Zo kun je met je angst omgaan en voel je je beter: 

• Blijf dingen doen. Ook dingen die je spannend vindt. Zo leer je om de angst en spanning te voelen. En daarmee om te gaan. Zorg dat je in die situaties je dwanghandelingen niet doet. Je merkt dat waar je bang voor bent helemaal niet gebeurt. Bepaalde situaties worden dan weer makkelijker. En je angsten worden minder.
  Krijg je een paniekaanval? Kijk hier wat je kunt doen.
  Angst ervaren kost veel energie. Je kunt je heel moe voelen. Maar als je leert omgaan met de angst, wordt dat weer minder.
• Probeer ook je studie of werk te blijven doen. Komen je klachten door je werk? Of kun je je werk niet goed meer doen door de angsten? Praat met je werkgever of de bedrijfsarts.  

• Vertel iemand die je vertrouwt over je gedachten en gevoel.
• Probeer stress minder te maken. En zorg dat je goed slaapt, genoeg beweegt en ontspant.
• Misschien drink je vaak alcohol om de angst minder te voelen. Of gebruik je kalmerings-pillen of drugs. Een middel helpt even: je voelt even minder angst. Maar langzaam worden je angsten er juist steeds erger van. 
  Je kunt er beter mee stoppen. Vraag daar hulp bij. Kijk bij:
  stoppen met alcohol of minder drinken
  stoppen met kalmerings-pillen
  stoppen met drugs of minder gebruiken.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Tricyclische antidepressiva
Tricyclische antidepressiva regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine en noradrenaline, twee van nature voorkomende stoffen. Ze verminderen de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose vermindert. Voorbeeld is clomipramine.

SSRI antidepressiva
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI`s genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof. Ze verminderen de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose vermindert. Voorbeelden zijn fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.

Venlafaxine
Venlafaxine is een middel met een antidepressieve werking. Het regelt in de hersenen hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Het vermindert de dwanggedachten, zodat de angst afneemt en de neurose minder wordt.

Haloperidol
Haloperidol is een klassiek antipsychoticum. Het vermindert in de hersenen het effect van de van nature voorkomende stof dopamine. Haloperidol wordt soms gebruikt als antidepressiva niet genoeg helpen. Het vermindert tics en angst.

Risperidon
Risperidon is een atypisch antipsychoticum. Het regelt in de hersenen de hoeveelheid van twee van nature voorkomende stoffen: dopamine en serotonine. Risperidon wordt soms gebruikt als antidepressiva niet genoeg helpen. Het vermindert tics en angst.